Poczet Prezesów BGK od 1924 r.

Jan Kanty Steczkowski

Prezes banku od 21 maja 1924 do 1 lipca 1927

Pierwszy prezes Banku Gospodarstwa Krajowego, minister skarbu i premier rządu. Urodził się w 1862 r. w Dąbrowie Tarnowskiej. Syn radcy cesarskiego Konstantego oraz Marianny z Olszewskich. Studiował prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim i w Wiedniu. Uzyskał doktorat prawa na UJ. Przez pierwsze 15 lat po studiach poświęcił się głównie karierze adwokackiej.

Zasiadał na ważnych stanowiskach w wielu związkach, spółkach i towarzystwach związanych z gospodarką.

W 1889 roku był dyrektorem Galicyjskiej Kasy Oszczędności i z jego inicjatywy utworzono Związek Kas Oszczędnościowych Galicji. W 1906 objął stanowisko dyrektora lwowskiej filii Uprzywilejowanego Austriackiego Zakładu Kredytowego dla Handlu i Przemysłu, a jednocześnie zasiadał w radzie nadzorczej Banku Melioracyjnego we Lwowie, a także w radzie nadzorczej Galicyjskiego Banku Przemysłowego.

Dwa lata później wszedł do rady nadzorczej Banku Galicyjskiego dla Przemysłu i Handlu w Krakowie. Od 1913 r. był we Lwowie dyrektorem Banku Krajowego, a w latach 1915-1920 był dyrektorem naczelnym Galicyjskiego Wojennego Zakładu Kredytowego.

W 1918 r. zostaje ministrem skarbu w rządzie Jana Kucharzewskiego. Ostatecznie objął funkcję premiera i ministra skarbu.

Od 1920 r. był delegatem Ministerstwa Skarbu do kierownictwa Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej. Trzy miesiące później, w okresie wyraźnego pogorszenia sytuacji finansowej państwa, ponownie objął tekę ministra skarbu w pierwszym gabinecie Wincentego Witosa. Gdy pomysły Steczkowskiego na wyjście z kryzysu nie powiodły się, podał się do dymisji, a wkrótce potem upadł cały jego gabinet. Po porażce w wyborach w listopadzie 1922 roku, Steczkowski zrezygnował z kariery politycznej i poświęcił się całkowicie bankowości.

W latach 1922-1924 był prezesem Polskiego Banku Krajowego, a Grabski powierzył mu stanowisko naczelnego dyrektora Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej. W styczniu 1924 roku Steczkowski wszedł w skład Komitetu Organizacyjnego Banku Polskiego. Pod koniec kwietnia, odszedł ze stanowiska dyrektora Polskiej Krajowej Kasy Pożyczkowej. Dnia 22 maja został mianowany na okres pięciu lat prezesem powstającego Banku Gospodarstwa Krajowego. Równolegle, był prezesem jego ekspozytury w Gdańsku. W kwietniu 1927 roku zrezygnował z prezesury BGK, prawdopodobnie z powodów zdrowotnych.

Zmarł w 1929 w Krakowie. Swój majątek zapisał w testamencie Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie z przeznaczeniem na stypendia dla ekonomistów.

Gen. Roman Górecki

Prezes banku od 1 lipca 1927 do października 1935 i od 26 maja 1936 do 1 października 1941

Gen. dr Roman Górecki urodził się 27 sierpnia 1889 r. Był legionistą i piłsudczykiem, a także najdłużej urzędującym prezesem w historii BGK – od 1927 do września 1941 r. do 30 czerwca 1942 r. (już na emigracji).

 W odrodzonym Wojsku Polskim kierował m.in. sekcjami gospodarczą i budżetową Ministerstwa Spraw Wojskowych oraz w latach 1921–1922 był szefem Wojskowej Kontroli Generalnej. Od maja 1924 r., już jako generał brygady, pełnił obowiązki szefa Korpusu Kontrolerów, a od lipca 1926 r. do 14 lipca 1927 r. był zastępcą wiceministra spraw wojskowych – szefa Administracji Armii.

W grudniu 1926 r. na wniosek wiceprezesa WKS Legia płk. Wasseraba, jednego z przyszłych dyrektorów BGK, gen. Górecki został wybrany na prezesa klubu. W kwietniu 1927 r. jako prezes Polskiej Ligi Piłki Nożnej zorganizował pierwsze ligowe rozgrywki o mistrzostwo Polski, co uznawane jest za początek obowiązującego do dziś modelu wyłaniania mistrza Polski w grach zespołowych. To dzięki niemu – zajmującemu już stanowisko prezesa BGK – zakończyła się budowa stadionu WKS Legia.

W latach 1928–1931 pełnił funkcję prezesa Polskiego Touring Klubu, organizacji oficjalnie reprezentującej polską turystykę na forum międzynarodowym. W 1928 r. z inspiracji marszałka Piłsudskiego powołał do życia Federację Polskich Związków Obrońców Ojczyzny (FPZOO), największą w kraju organizację kombatancką, której komendantem był aż do śmierci. Założył też polską sekcję Międzynarodowej Federacji Byłych Kombatantów (FIDAC – Fédération Interalliée des Anciens Combattants), w której pełnił funkcję prezesa w latach 1932–1933 i 1937–1938, a od 1938 r. był jej prezesem honorowym. W latach 1932–1939 był również prezesem powstałego w 1922 r. Związku Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej, wchodzącego w skład FPZOO. Oprócz tego gen. Górecki przewodniczył w latach 1929–1930 Lidze Morskiej i Rzecznej.

Podkreślał, że pracownicy BGK nie są zwykłymi pracownikami i nie mogą traktować siebie „jako zwyczajnych pracowników w długim szeregu urzędników bankowych, zapatrzonych w pensje, bilanse i tantiemy”. Apelował o traktowanie obowiązków zawodowych jako rodzaju pełnej poświęcenia patriotycznej służby na rzecz wspólnego dobra, jakim była „Najjaśniejsza Rzeczpospolita Polska”. Wzywał, by nie zapominać, „że my jesteśmy dla społeczeństwa, a nigdy na odwrót”.

Na swojej pierwszej konferencji prasowej w lutym 1928 r. w gmachu centrali BGK gen. Górecki wypowiedział znamienne słowa, które de facto były misją ówczesnego Banku: „Pojęcie zysku w BGK nie może być identyczne z pojęciem zysku w innej instytucji finansowej, bo BGK nie jest instytucją, która by pracowała na zysk. Zysk Banku – to postęp ogólny w życiu gospodarczym Polski”.

Karol Alexandrowicz

Prezes banku od lutego 1943 do 26 marca 1946

Przed wojną był pracownikiem Banku Polskiego i krakowskim adwokatem. Po wybuchu wojny, przez Rumunię i Istambuł dotarł do Londynu. W 1943 powołano go na stanowisko prezesa BGK na wychodźtwie. Nie był nim długo i po zakończeniu wojny już tylko formalnie. W 1951 roku, na zaproszenie Uniwersytetu w Madrasie, Karol Aleksandrowicz wyjechał do Indii. Był jednym z założycieli pierwszego w Indiach wydziału prawa międzynarodowego i konstytucyjnego na uczelni w Madrasie. Co więcej był doradcą rządu i pierwszego premiera niepodległych Indii - Jawaharlala Nehru.

Karol Aleksandrowicz uważany jest za twórcę ważnego w Indiach nurtu zwanego madraską szkołą prawa. Jego teoria była indyjskim wkładem w nową sytuacją postkolonialnego świata, w którym nowe państwa musiały podkreślić swoją równorzędną pozycje z dawnymi potęgami.

Podkreśla tradycję prawa międzynarodowego zakorzenioną w pracach teoretyków prawa naturalnego, takich jak Grotius – tradycję, którą uważał za uniwersalistyczną – w przeciwieństwie do późniejszych teoretyków europejskich, którzy przyjęli eurocentryczne poglądy na prawo narodów. Autor „The Law of Nations in Global History”, która jest zbiorem kilkudziesięciu prac na temat teorii, praktyki i historii prawa międzynarodowego oraz zagadnień natury politycznej powstałych w okresie 1951-1975. Tematyka jest obszerna: prawo narodów z czasów antycznego Rzymu, średniowiecznego Imperium Mongołów czy kolonialnych Indii, Chin, Izraela, Tybetu czy państw Afryki. Ich autorem jest zmarły w 1975 r. w Londynie prof. prawa międzynarodowego i jego historii Charles Henry Alexandrowicz, pionier nowatorskiego i krytycznego podejścia do zagadnień prawa międzynarodowego, w latach 50- i 60-tych XX w.

Edward Lipiński

Prezes banku od kwietnia 1946 do 1 lipca 1948

Był prezesem w okresie, w którym BGK w dynamiczny sposób odbudowywał swoją przedwojenną pozycję. Odwołanie prezesa Lipińskiego w 1948 r. ze stanowiska było wynikiem decyzji ówczesnych władz o likwidacji BGK, do czego z formalnego punktu widzenia nigdy nie doszło.

Urodzony 18 października 1888 roku w Nowym Mieście nad Pilicą, studiował na uczelniach niemieckich (Lipsk) i szwajcarskich (Zurych).

W 1928 r. założył Instytut Badania Koniunktur Gospodarczych i Cen, którym kierował do 1939 r. Od 1929 r. profesor zwyczajny Szkoły Głównej Handlowej i redaktor naczelny „Ekonomisty”. W czasie okupacji niemieckiej (1939–1945) brał udział w tajnym nauczaniu ekonomii i współpracował z Departamentem Pracy Delegatury Rządu Londyńskiego i Biurem Studiów Armii Krajowej. Kierował Instytutem Gospodarki Narodowej w latach 1945–1949. Twórca Szkoły Głównej Planowania i Statystyki i jej profesor od 1949. Od 1949 r. także pracownik Uniwersytetu Warszawskiego. W 1952 r. zostaje członkiem Polskiej Akademii Nauk. Po zmianie w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych nazwy SGH na SGPiS nie dostaje zgody na prowadzenie tam wykładów i przenosi się na Uniwersytet Warszawski, gdzie w 1954 r. zostaje dziekanem Wydziału Ekonomii Politycznej oraz kierownikiem Katedry Historii Myśli Ekonomicznej. W ramach politycznych represji zostaje w 1955 r. z UW zwolniony. Założyciel Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego i jego prezes w latach 1945–1965. Był członkiem: Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, Polskiej Akademii Nauk, francuskiej Akademii Nauk Moralnych i Politycznych (fr. Academie des sciences Morales et Politique), Międzynarodowego Instytutu Statystycznego, członkiem-korespondentem British Academy i honorowym prezesem Międzynarodowej Asocjacji Nauk Ekonomicznych (fr. Assotiation Francaisee des Sciences Economique).

Po zakończeniu II wojny w latach 1945-1946 zostaje prorektorem SGH oraz rektorem łódzkiej filii tej uczelni, zakłada też Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, którego prezesem jest do 1965 r., a po 1965 r. prezesem honorowym. W latach 1945-1946 jest jednocześnie dyrektorem Departamentu Ekonomicznego w Ministerstwie Przemysłu i kieruje pracami Instytutu Gospodarki Narodowej. Wstępuje też do działającej w pierwszych latach powojennych PPS, a po zjednoczeniu jej z PZPR zostaje tej partii członkiem.  W 1947 r. zostaje profesorem zwyczajnym i kontynuuje działalność dydaktyczną na SGH oraz uczestniczy w pracach Doradczej Komisji Ekonomicznej Centralnego Urzędu Planowania. W 1952 r. zostaje członkiem Polskiej Akademii Nauk. Po zmianie w pierwszej połowie lat pięćdziesiątych nazwy SGH na SGPiS nie dostaje zgody na prowadzenie tam wykładów i przenosi się na Uniwersytet Warszawski, gdzie w 1954 r. zostaje dziekanem Wydziału Ekonomii Politycznej oraz kierownikiem Katedry Historii Myśli Ekonomicznej. W ramach politycznych represji zostaje w 1955 r. z UW zwolniony. Po październikowej odwilży w 1956 r. wraca na SGPiS, gdzie obejmuje katedrę Historii Myśli Ekonomicznej. W latach 19578-1971 był wiceprzewodniczącym coraz mniej wygodnej dla władz Rady Ekonomicznej przy Radzie Ministrów.