- O funduszu
Fundusz Kolejowy utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego na mocy ustawy z dnia 16 grudnia 2005 r. o Funduszu Kolejowym (Dz. U. z 2014 r. poz. 1201, z późn. zm.), funkcjonuje w strukturach Banku od 2006 r.
Cel działania Funduszu
Celem Funduszu jest gromadzenie środków finansowych i finansowanie:
- zadań polegających na przygotowaniu oraz realizacji budowy i przebudowy linii kolejowych,
- zadań polegających na realizacji remontów i utrzymania linii kolejowych oraz likwidacji zbędnych linii kolejowych,
- wydatków bieżących PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. związanych z działalnością polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową,
- w latach 2009 - 2020 zadań samorządów województw w zakresie zakupu, modernizacji oraz napraw pojazdów kolejowych przeznaczonych do przewozów pasażerskich wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług publicznych (w 2009 r. 200 mln zł, w latach 2010 - 2015 po 100 mln zł rocznie, w latach 2016-2020 po 110 mln zł rocznie),
- zakupu i modernizacji przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. pojazdów kolejowych przeznaczonych do diagnostyki, utrzymania, naprawy lub budowy infrastruktury kolejowej oraz do prowadzenia działań ratowniczych.
- Szczegóły
Źródła finansowania Funduszu
Źródłem zasilania Funduszu Kolejowego są wpływy w wysokości 20% z opłaty paliwowej uiszczanej od wprowadzanych na rynek krajowy paliw silnikowych i gazu wykorzystywanych do napędu silników spalinowych, której obowiązek zapłaty ciąży na producentach i importerach paliw silnikowych.
W latach 2015 – 2019 zwiększeniu ulega stawka opłaty paliwowej, co skutkuje dodatkowym zasilaniem Funduszu Kolejowego ponad 20%-wy udział we wpływach z opłaty paliwowej, w 2015 roku o kwotę 500 mln zł, a w latach 2016 - 2019 po 400 mln zł rocznie.
Wydatkowanie środków
Podstawę gospodarowania środkami Funduszu Kolejowego stanowią roczne plany finansowe, które określają wpływy i wydatki Funduszu. Do roku 2019 plany finansowe FK przygotowywane są zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów w drodze uchwały Programem rzeczowo – finansowym wykorzystania środków Funduszu Kolejowego (aktualnie: Program rzeczowo – finansowy wykorzystania środków Funduszu Kolejowego na lata 2014 – 2019, przyjęty uchwałą nr 184/2013 z dnia 15 października 2013 r., z późn. zm.). Plan finansowy podlega uzgodnieniu z ministrem właściwym ds. transportu, ministrem właściwym ds. rozwoju regionalnego w zakresie projektów realizowanych z udziałem środków europejskich oraz ministrem ds. finansów publicznych w zakresie finansowym.
Przepisy ustawy o Funduszu Kolejowym dopuszczają wykorzystanie przez Fundusz Kolejowy form pozyskiwania środków, takich jak zaciągnięcie kredytów czy emisja obligacji na rzecz Funduszu. Fundusz dotychczas nie skorzystał z ww. ustawowo przewidzianych form pozyskania środków.
Na podstawie wniosków składanych przez ministra właściwego ds. transportu Bank dokonuje wypłat na rzecz:
- zarządców infrastruktury kolejowej, którzy zawarli zgodnie z art. 10 Ustawy, umowy z ministrem właściwym do spraw transportu na realizację zadań w zakresie remontów i utrzymania infrastruktury kolejowej, inwestycji kolejowych oraz likwidacji zbędnych linii kolejowych,
- samorządów województw z tytułu finansowania lub współfinansowania przez samorządy województw zadań w zakresie zakupu, modernizacji oraz napraw pojazdów kolejowych przeznaczonych do przewozów pasażerskich wykonywanych na podstawie umowy o świadczenie usług publicznych (w latach 2009 - 2020),
- PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. na finansowanie wydatków bieżących związanych z działalnością polegającą na zarządzaniu infrastrukturą kolejową oraz zakupem i modernizacją pojazdów kolejowych przeznaczonych do diagnostyki, utrzymania, naprawy lub budowy infrastruktury kolejowej oraz do prowadzenia działań ratowniczych.
Rola Banku Gospodarstwa Krajowego
BGK pełni rolę podmiotu prowadzącego Fundusz, co oznacza:
- administrowanie rachunkami bankowymi FK,
- obsługę wpływów do Funduszu i wypłat realizowanych ze środków Funduszu (w tym weryfikacja formalno – merytoryczna wniosków o wypłatę ze środków FK),
- przygotowywanie i aktualizowanie rocznego planu finansowego FK,
- przygotowywanie sprawozdań z realizacji planu finansowego FK (sprawozdawczość kwartalna i roczna),
- gospodarowanie środkami FK, w tym utrzymywanie płynności finansowej FK oraz lokowanie okresowo wolnych środków FK.