Sprawozdanie finansowe Banku Gospodarstwa Krajowego sporządzone zgodnie z MSSF za rok obrotowy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2021 r.

Warszawa, 14 kwietnia 2022 r.

Wybrane dane finansowe dotyczące sprawozdania finansowego

Poniższe wybrane dane finansowe stanowią informację uzupełniającą do sprawozdania finansowego BGK za 2021 rok.

	w tys. zł		w tys. EUR
	Za okres	Za okres	Za okres	Za okres
	od 01.01.2021 do 31.12.2021	od 01.01.2020 do 31.12.2020	od 01.01.2021 do 31.12.2021	od 01.01.2020 do 31.12.2020
Wynik z tytułu odsetek	1 021 691	947 685	223 198	211 811
Wynik z tytułu prowizji i opłat	294 580	248 311	64 354	55 498
Wynik z działalności operacyjnej	841 452	369 922	183 823	82 679
Zysk brutto	841 452	369 922	183 823	82 679
Zysk netto	695 596	315 655	151 960	70 550
Dochody całkowite netto	640 261	262 957	139 871	58 772
Przepływy pieniężne netto	15 911 153	7 877 138	3 475 948	1 760 569

 

	w tys. zł		w tys. EUR
	Stan na 31.12.2021	Stan na 31.12.2020	Stan na 31.12.2021	Stan na 31.12.2020
Aktywa razem	196 441 929	160 301 224	42 710 338	34 736 332
Kapitał własny ogółem	24 514 281	23 874 020	5 329 887	5 173 360
Współczynnik wypłacalności (łączny współczynnik kapitałowy) bez działalności zleconej*	28,48%	33,88%	28,48%	33,88%
Współczynnik wypłacalności (łączny współczynnik kapitałowy) z działalnością zleconą*	28,36%	33,86%	28,36%	33,86%
Fundusze podstawowe (Tier 1)*	23 685 175	23 778 057	5 149 623	5 152 565
Fundusze uzupełniające (Tier 2)*	0	0	0	0

* Zmiana prezentacji za 2020 r. - Informacje dotyczące kalkulacji współczynnika wypłacalności oraz funduszy własnych prezentowane są w nocie 50 „Adekwatność kapitałowa” oraz “Sprawozdaniu w zakresie zarządzania ryzykiem i adekwatności kapitałowej Banku Gospodarstwa Krajowego na dzień 31 grudnia 2021 r. (Filar III)”.

 

Wybrane dane finansowe dotyczące sprawozdania finansowego przeliczono na EUR według następujących kursów:
		31.12.2021	31.12.2020
§  pozycje rachunku zysków i strat, sprawozdania z całkowitych dochodów oraz sprawozdania z przepływów pieniężnych według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego (NBP) obliczonego jako średnia arytmetyczna kursów obowiązujących na ostatni dzień każdego miesiąca w danym okresie	4,5775		4,4742
§  pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej według kursu średniego NBP na ostatni dzień okresu	4,5994		4,6148

Spis treści

Wybrane dane finansowe dotyczące sprawozdania finansowego.. 22

Rachunek zysków i strat. 44

Sprawozdanie z całkowitych dochodów... 44

Sprawozdanie z sytuacji finansowej 55

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym... 66

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych.. 88

1.   Informacje ogólne o banku. 99

2.   Polityka rachunkowości 11

3.   Informacje dotyczące segmentów działalności 3333

Noty do sprawozdania finansowego.. 3434

4.   Przychody i koszty z tytułu odsetek. 3434

5.   Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat 3434

6.   Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z rewaluacji 3535

7.   Wynik na inwestycyjnych aktywach finansowych. 3535

8.   Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych. 3535

9.   Pozostałe przychody i koszty operacyjne. 3636

10. Ogólne koszty administracyjne. 3636

11. Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości oraz rezerw.. 3737

12. Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości inwestycji w jednostki zależne i stowarzyszone. 3737

13. Podatek dochodowy. 3737

14. Zysk netto przypadający na jedną akcję. 3838

15. Wpłaty do budżetu państwa. 3838

16. Środki w Banku Centralnym.. 3939

17. Należności od banków.. 3939

18. Pochodne instrumenty finansowe. 4040

19. Papiery wartościowe. 4040

20. Należności i zobowiązania z tytułu papierów wartościowych z otrzymanym/udzielonym przyrzeczeniem odkupu. 4444

21. Kredyty i pożyczki udzielone klientom.. 4444

22. Inwestycje w jednostki zależne. 4646

23. Inwestycje w jednostki stowarzyszone. 4747

24. Wartości niematerialne. 5151

25. Rzeczowe aktywa trwałe. 5252

26. Aktywa z tytułu prawa do użytkowania. 5454

27. Nieruchomości inwestycyjne. 5656

28. Inne aktywa. 5656

29. Zobowiązania wobec banków.. 5757

30. Zobowiązania wobec klientów.. 5757

31. Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych. 5757

32. Zobowiązania z tytułu leasingu. 5858

33. Pozostałe zobowiązania. 5858

34. Rezerwy. 5858

35. Kapitały. 6161

36. Proponowany podział zysku. 6161

37. Zobowiązania warunkowe z tytułu udzielonych i otrzymanych zobowiązań finansowych i gwarancyjnych. 6262

38. Informacje uzupełniające do sprawozdania z przepływów pieniężnych. 6363

39. Transakcje ze Skarbem Państwa i jednostkami powiązanymi 6565

40. Świadczenia dla kluczowego personelu kierowniczego. 6969

41. Wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych. 7171

42. Dane o aktywach, które stanowią zabezpieczenie zobowiązań. 7575

43. Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych. 7676

Cele i zasady zarządzania ryzykiem... 7777

44. Zarządzanie ryzykiem.. 7777

45. Zarządzanie ryzykiem kredytowym.. 7979

46. Zarządzanie ryzykiem płynności 9797

47. Zarządzanie ryzykiem rynkowym.. 100100

48. Zarządzanie ryzykiem operacyjnym.. 106106

49. Inne rodzaje ryzyka. 107107

50. Adekwatność kapitałowa. 112112

51. Wpływ Pandemii COVID-19 na działalność Banku. 116116

Pozostałe noty. 123123

52. Działalność powiernicza. 123123

53. Informacje dotyczące podmiotu uprawnionego do badania sprawozdania finansowego. 123123

54. Istotne zdarzenia następujące po dniu bilansowym.. 123123

Sprawozdania funduszy  utworzonych na mocy odrębnych ustaw  za rok obrotowy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2021 r. 1126

Rachunek zysków i strat

Działalność kontynuowana	Nota	2021	2020
Przychody z tytułu odsetek	4	1 449 819	1 505 496
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej		1 356 602	1 379 348
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		93 217	126 148
Koszty z tytułu odsetek	4	-428 128	-557 811
Wynik z tytułu odsetek		1 021 691	947 685
Przychody z tytułu prowizji i opłat	5	310 837	260 876
Koszty z tytułu prowizji i opłat	5	-16 257	-12 565
Wynik z tytułu prowizji i opłat		294 580	248 311
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z rewaluacji	6	171 923	130 374
Wynik na inwestycyjnych aktywach finansowych	7	286 049	-9 707
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych	8	19 413	151 033
Pozostałe przychody operacyjne	9	39 374	36 906
Pozostałe koszty operacyjne	9	-62 209	-91 344
Ogólne koszty administracyjne	10	-537 358	-522 050
Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości oraz rezerw	11	-327 110	-376 024
Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości inwestycji w jednostki zależne i stowarzyszone	12	-64 901	-145 262
Wynik z działalności operacyjnej		841 452	369 922
Zysk brutto		841 452	369 922
Podatek dochodowy	13	-145 856	-54 267
Zysk netto		695 596	315 655
Dane za 2020 rok zostały przekształcone. Zmiany zasad prezentacji danych finansowych (dane porównywalne) zostały przedstawione w nocie 2.3.

 

Sprawozdanie z całkowitych dochodów

	Nota	2021	2020
Zysk netto		695 596	315 655
Inne dochody całkowite		-55 335	-52 698
Pozycje, które mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		-378 525	76 272
Aktualizacja wartości aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody, brutto		-467 294	94 171
Podatek odroczony z tytułu aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody	13	88 769	-17 899
Pozycje, które nie mogą być przeklasyfikowane do rachunku zysków i strat		323 190	-128 970
Aktualizacja wartości oraz wynik na sprzedaży instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, brutto		399 650	-156 943
Podatek odroczony z tytułu aktualizacji instrumentów kapitałowych wyznaczonych do wyceny w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	13	-76 010	30 158
Nieruchomości inwestycyjne, brutto		0	-1 476
Podatek odroczony z tytułu nieruchomości inwestycyjnych	13	0	280
Zyski i straty z wyceny programów określonych świadczeń, brutto	34	-555	-1 221
Podatek odroczony z tytułu wyceny programów określonych świadczeń	13	105	232
Dochody całkowite netto, razem		640 261	262 957

 

  

 

 

 

 

 

Noty do sprawozdania finansowego przedstawione na kolejnych stronach stanowią jego integralną część.

Sprawozdanie z sytuacji finansowej

	Nota	31.12.2021	31.12.2020
Aktywa
Kasa, środki w Banku Centralnym	16	48 341 955	32 262 257
Należności od banków	17	5 085 848	5 551 014
Pochodne instrumenty finansowe	18	468 457	997 397
Papiery wartościowe	19	93 956 937	76 883 760
- przeznaczone do obrotu		8 685	19 675
- nieprzeznaczone do obrotu wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		753 410	880 771
- wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		66 674 871	55 750 843
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		26 519 971	20 232 471
Należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu	20	10 002 821	4 207 234
Kredyty i pożyczki udzielone klientom	21	33 207 003	33 422 650
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		33 121 589	33 320 384
- obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		85 414	102 266
Inwestycje w jednostki zależne	22	279 603	1 946 212
Inwestycje w jednostki stowarzyszone	23	4 364 601	4 285 522
Wartości niematerialne	24	80 322	69 421
Rzeczowe aktywa trwałe	25	126 448	129 763
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania	26	105 232	104 779
Nieruchomości inwestycyjne	27	18 718	20 041
Należności z tytułu bieżącego podatku dochodowego	13	17 529	0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego	13	325 024	336 796
Inne aktywa	28	61 431	84 378
Aktywa razem		196 441 929	160 301 224
Zobowiązania i kapitał własny
Zobowiązania
Zobowiązania wobec banków	29	3 575 636	3 907 897
Pochodne instrumenty finansowe	18	895 480	1 324 800
Zobowiązania wobec klientów	30	150 810 695	116 257 696
Zobowiązania z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu	20	10 454 376	5 817 989
Zobowiązania z tytułu emisji papierów wartościowych	31	3 859 528	4 859 446
Zobowiązania z tytułu leasingu	32	112 637	113 162
Pozostałe zobowiązania	33	1 460 165	3 579 079
Zobowiązania z tytułu bieżącego podatku dochodowego	13	0	47 073
Rezerwy	34	759 131	520 062
Zobowiązania razem		171 927 648	136 427 204
Kapitał własny
Kapitał (fundusz) statutowy	35	21 982 618	21 692 215
Kapitał (fundusz) zapasowy		1 552 668	1 525 644
Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny		51 069	106 404
Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe		232 330	232 330
Zysk (strata) z lat ubiegłych		0	1 772
Wynik finansowy roku bieżącego		695 596	315 655
Kapitał własny ogółem		24 514 281	23 874 020
Suma zobowiązań i kapitału własnego		196 441 929	160 301 224

 

 

 

 

 

 

 

 

Noty do sprawozdania finansowego przedstawione na kolejnych stronach stanowią jego integralną część.

Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.	Nota	Kapitał (fundusz) statutowy	Kapitał (fundusz) zapasowy	Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny			Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe		Zyski/straty zatrzymane	Kapitał własny ogółem
				Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Zyski i straty aktuarialne	Kapitał z aktualizacji wyceny nieruchomości inwestycyjnych	Kapitał (fundusz) rezerwowy	Fundusz ogólnego ryzyka bankowego
1 stycznia 2021 r.		21 692 215	1 525 644	112 282	-6 208	330	76 830	155 500	317 427	23 874 020
Dochody całkowite razem, w tym:		0	0	-54 885	-450	0	0	0	695 596	640 261
zysk netto bieżącego okresu		0	0	0	0	0	0	0	695 596	695 596
inne całkowite dochody za okres		0	0	-54 885	-450	0	0	0	0	-55 335
Transfer zysku, w tym:	35	290 403	27 024	0	0	0	0	0	-317 427	0
z przeznaczeniem na kapitał		290 403	27 024	0	0	0	0	0	-317 427	0
31 grudnia 2021 r.		21 982 618	1 552 668	57 397	-6 658	330	76 830	155 500	695 596	24 514 281

 

  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Noty do sprawozdania finansowego przedstawione na kolejnych stronach stanowią jego integralną część.

Zmiany w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 r.	Nota	Kapitał (fundusz) statutowy	Kapitał (fundusz) zapasowy	Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny			Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe		Zyski/straty zatrzymane	Kapitał własny ogółem
				Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody	Zyski i straty aktuarialne	Kapitał z aktualizacji wyceny nieruchomości inwestycyjnych	Kapitał (fundusz) rezerwowy	Fundusz ogólnego ryzyka bankowego
1 stycznia 2020 r.		16 646 945	1 125 577	162 795	-5 219	1 526	76 830	155 500	511 252	18 675 206
Dochody całkowite razem, w tym:		0	0	-50 513	-989	-1 196	0	0	315 655	262 957
zysk netto bieżącego okresu		0	0	0	0	0	0	0	315 655	315 655
inne całkowite dochody za okres		0	0	-50 513	-989	-1 196	0	0	0	-52 698
Zaliczenie nadwyżki z przeszacowania nieruchomości inwestycyjnej do zysku z lat ubiegłych		0	0	0	0	0	0	0	1 772	1 772
Transfer zysku, w tym:	35	110 770	400 067	0	0	0	0	0	-511 252	-415
z przeznaczeniem na kapitał		110 770	400 067	0	0	0	0	0	-510 837	0
odpis z zysku na FŻŚ		0	0	0	0	0	0	0	-415	-415
Podwyższenie kapitału (funduszu) statutowego	35	4 934 500	0	0	0	0	0	0	0	4 934 500
31 grudnia 2020 r.		21 692 215	1 525 644	112 282	-6 208	330	76 830	155 500	317 427	23 874 020

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych

Sprawozdanie z przepływów pieniężnych	Nota	2021	2020
A. Przepływy środków pieniężnych z działalności operacyjnej
Zysk (strata) netto		695 596	315 655
Korekty razem:		14 991 734	11 068 816
Podatek dochodowy ujęty w wyniku finansowym	13	145 856	54 267
Amortyzacja	10	56 448	48 770
Zysk/ strata z działalności inwestycyjnej		-234 159	9 575
Odsetki i dywidendy	38	2 585	124 814
Różnice kursowe		-4 005	11 384
Zmiana stanu należności od banków	38	296 620	-360 691
Zmiana stanu należności z tytułu pochodnych instrumentów finansowych		528 940	-422 490
Zmiana stanu papierów wartościowych		-17 134 591	-43 728 343
- przeznaczone do obrotu		10 990	-18 009
- nieprzeznaczone do obrotu wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		127 361	-66 857
- wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody		-10 985 442	-30 808 940
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		-6 287 500	-12 834 537
Zmiana stanu należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z przyrzeczeniem odkupu		-5 795 587	1 094 303
Zmiana stanu kredytów i pożyczek udzielonych klientom		215 647	-2 535 656
- wyceniane w zamortyzowanym koszcie		198 795	-2 558 260
- obowiązkowo wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat		16 852	22 604
Zmiana stanu innych aktywów		23 004	7 109
Zmiana stanu zobowiązań wobec banków		124 663	-273 762
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu pochodnych instrumentów finansowych		-429 320	713 470
Zmiana stanu zobowiązań wobec klientów		34 552 999	56 436 434
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu sprzedanych papierów wartościowych z udzielonym przyrzeczeniem odkupu		4 636 387	-3 295 399
Zmiana stanu rezerw		238 514	77 051
Zmiana skumulowanych odpisów na aktywa niefinansowe		64 821	149 244
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań		-2 118 914	3 131 815
Zapłacony podatek dochodowy		-185 823	-174 822
Inne korekty	38	7 649	1 743
Środki pieniężne netto z działalności operacyjnej		15 687 330	11 384 471
B. Przepływy środków pieniężnych z działalności inwestycyjnej
Wpływy		2 645 037	130 196
Zbycie rzeczowych aktywów trwałych		0	2
Zbycie nieruchomości inwestycyjnych		0	220
Zbycie udziałów w jednostkach zależnych	22	2 243 639	1
Zbycie udziałów w jednostkach stowarzyszonych	23	353 251	120 384
Zbycie inwestycyjnych aktywów finansowych		0	9 544
Otrzymane dywidendy	38	48 147	45
Wydatki		886 057	1 127 213
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych	25	21 304	20 050
Nabycie wartości niematerialnych	24	24 896	25 208
Nabycie udziałów w jednostkach zależnych	22	339 102	239 828
Nabycie udziałów w jednostkach stowarzyszonych	23	494 525	842 127
Nabycie inwestycyjnych aktywów finansowych		6 230	0
Środki pieniężne netto z działalności inwestycyjnej		1 758 980	-997 017
C. Przepływy środków pieniężnych z działalność finansowej
Wpływy		0	460 000
Zaciągnięcie długoterminowych kredytów		0	460 000
Wydatki		1 535 157	2 970 316
Spłaty długoterminowych kredytów i pożyczek		457 917	432 375
Wykup wyemitowanych dłużnych papierów wartościowych		1 000 000	2 358 600
Spłaty odsetek		47 229	159 139
Spłata zobowiązań z tytułu leasingu		30 011	20 202
Środki pieniężne netto z działalności finansowej		-1 535 157	-2 510 316
D. Przepływy pieniężne netto		15 911 153	7 877 138
E. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu		36 915 625	29 038 487
F. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu	38	52 826 778	36 915 625

 

 

Noty do sprawozdania finansowego przedstawione na kolejnych stronach stanowią jego integralną część.

1.      Informacje ogólne o banku

Bank Gospodarstwa Krajowego („Bank”, „BGK”) jest bankiem państwowym, w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe („Prawo bankowe”), ustawy z dnia 14 marca 2003 r. o Banku Gospodarstwa Krajowego, a także statutu nadanego rozporządzeniem Ministra Rozwoju z dnia 16 września 2016 r. w sprawie nadania statutu Bankowi Gospodarstwa Krajowego oraz rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 31 grudnia 2020 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie nadania statutu Bankowi Gospodarstwa Krajowego. Bank prowadzi działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba centrali Banku mieści się w Warszawie, pod adresem Al. Jerozolimskich 7, 00-955 Warszawa, adres do korespondencji Budynek Varso 2, ul. Chmielna 7, 00 - 801 Warszawa. Bankowi nadano numer statystyczny REGON 000017319 oraz numer identyfikacji podatkowej NIP 525-00-12-372. Poza centralą, BGK posiada również 16 Regionów, które zlokalizowane są we wszystkich miastach wojewódzkich oraz przedstawicielstwa w Brukseli, Frankfurcie, Londynie i Amsterdamie. Bank jest jednostką dominującą Grupy Kapitałowej Banku Gospodarstwa Krajowego oraz znaczącym inwestorem dla jednostek stowarzyszonych, będących w posiadaniu Banku i jego podmiotów zależnych.

Zgodnie z art. 4 ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego do podstawowych celów działalności BGK należy wspieranie polityki gospodarczej Rady Ministrów, rządowych programów społeczno-gospodarczych, w tym poręczeniowo-gwarancyjnych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego, obejmujących w szczególności projekty:

§  realizowane z wykorzystaniem środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej oraz międzynarodowych instytucji finansowych w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo bankowe,

§  infrastrukturalne,

§  związane z rozwojem sektora mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorstw,

- w tym realizowane z wykorzystaniem środków publicznych.

Na mocy art. 5 i 6 ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego, Bank realizuje zadania, do których należą w szczególności:

§  wykonywanie czynności określonych ustawą Prawo bankowe,

§  obsługa funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych BGK na podstawie odrębnych ustaw,

§  obsługa transakcji eksportowych z zastosowaniem instrumentów wspierania eksportu oraz wspieranie eksportu polskich towarów i usług, zgodnie z odrębnymi przepisami lub w ramach realizacji programów rządowych,

§  prowadzenie – bezpośrednio lub pośrednio – działalności gwarancyjnej lub poręczeniowej w ramach realizacji rządowych programów poręczeniowo - gwarancyjnych lub w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa na podstawie ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, w szczególności dla sektora mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców,

§  wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego, w szczególności budownictwa mającego na celu budowę lokali mieszkalnych na wynajem, zgodnie z odrębnymi przepisami lub w ramach realizacji rządowych programów,

§  obsługa bankowa rachunków budżetu państwa,

§  obsługa budżetów jednostek samorządu terytorialnego,

§  obsługa rachunków państwowych lub samorządowych osób prawnych utworzonych na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonywania zadań publicznych,

§  inne czynności realizowane z wykorzystaniem środków publicznych, określone umowami zawartymi z organami administracji rządowej.

BGK może również pełnić rolę podmiotu wdrażającego instrument finansowy lub fundusz funduszy, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającym wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającym rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006.

Od blisko 100 lat Bank Gospodarstwa Krajowego realizuje swoją misję związaną ze wspieraniem polskiej gospodarki. W 2021 przyjęto strategię Banku na lata 2021-25, w której misja Banku została uzupełniona o dodatkowy aspekt dotyczący działań na rzecz zrównoważonego rozwoju. Strategia 2021-25 aktualizuje również wizję Banku, jako Lidera programów na rzecz zrównoważonego rozwoju. Unikatowa rola BGK, jako banku rozwoju, polega na wsparciu rozwoju społeczno-gospodarczego Polski poprzez odpowiednią stymulację i uzupełnianie sektora bankowego. Szczególnie istotny jest fakt,

że BGK inicjuje działania i aktywizuje partnerów, ale przy tym nie konkuruje z rynkiem. Zapełnia lukę oraz kieruje narzędzia tam, gdzie brakuje oferty rozwoju dla innych podmiotów obecnych na rynku. Strategia BGK 2021-25 stanowi odpowiedź na zmieniające się otoczenie gospodarcze, uwzględnia zmieniające się potrzeby społeczne, a także zmiany otoczenia technologicznego i regulacyjnego. W kolejnych latach kontynuowane będą działania wzmacniające pozycję Banku i polskiej gospodarki na arenie międzynarodowej. W ramach strategii BGK na lata 2021-25 zdefiniowano 3 kluczowe filary zewnętrzne (strategiczne kierunki, w oparciu, o które BGK chce rozwijać i wpływać na rynek):

§  Zrównoważony Rozwój, którego ambicją jest wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego kraju w taki sposób, abyśmy tworzyli co najmniej niepogorszone warunki do życia dla następnych pokoleń;

§  Zaangażowanie społeczne, dzięki któremu budowana jest nowoczesna polska państwowość poprzez rozwój kapitału społecznego w zakresie edukacji, wsparcia kultury, sportu i poszanowania środowiska naturalnego;

§  Współpraca i biznes międzynarodowy, mający na celu zwiększenie konkurencyjności polskiej gospodarki poprzez podniesienie poziomu umiędzynarodowienia polskich przedsiębiorstw oraz budowę świadomości atrakcyjności Polski wśród inwestorów zagranicznych, jako kraju o wysokim kapitale intelektualnym;

a także 2 filary wewnętrzne (tj. sposób zorganizowania i działania po to, aby zwiększać skuteczność działań w filarach biznesowych):

§  Transformacja cyfrowa i procesowa tworząca optymalne warunki dla dynamicznego rozwoju wyznaczanego przez Strategię poprzez doskonałość procesową i cyfryzację;

§  Efektywny model zarządzania zapewniający zwiększenie skali zadań realizowanych w ramach zaspokajania coraz bardziej złożonych potrzeb rosnącej liczby interesariuszy.

Zakres działalności Banku definiują programy modelu biznesowego, które wspierają realizację filarów strategii. Osiem dedykowanych programów stanowi odpowiedź, w jaki sposób Bank chce docierać do rynku, reagować na potrzeby i dostosowywać rozwiązania. Programy to zestaw spójnych działań i odpowiednio dobranych produktów, które zaspokajają potrzeby kluczowych interesariuszy. Ich cele wynikają z polityki państwa, strategii Banku oraz z konieczności zaspokojenia zidentyfikowanych luk rynkowych.

Skład Rady Nadzorczej Banku

W stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. nastąpiły zmiany w składzie Rady Nadzorczej Banku.

Pan Grzegorz Dostatni złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej z dniem 01.10.2021 r.

Prezes Rady Ministrów odwołał z pełnienia funkcji członka Rady Nadzorczej BGK: Pana Jacka Hecht z dniem 27.10.2021 r. i Pana Roberta Nowickiego z dniem 01.12.2021 R. oraz powołał: Pana Wojciecha Maj z dniem 28.10.2021 r. oraz Pana Roberta Zimę z dniem 02.12.2021 r. w skład Rady Nadzorczej Banku.

Na dzień 31 grudnia 2021 r. skład Rady Nadzorczej Banku był następujący:

§  Paweł Borys – Przewodniczący Rady Nadzorczej,

§  Beata Gorajek – Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,

§  Marek Niedużak – Sekretarz Rady Nadzorczej,

§  Zbigniew Krysiak – Członek Rady Nadzorczej,

§  Honorata Krysiewicz – Członek Rady Nadzorczej,

§  Wojciech Maj – Członek Rady Nadzorczej,

§  Adam Rudzewicz – Członek Rady Nadzorczej,

§  Jerzy Szmit – Członek Rady Nadzorczej,

§  Łukasz Śmigasiewicz – Członek Rady Nadzorczej,

§  Magdalena Tarczewska-Szymańska – Członek Rady Nadzorczej,

§  Robert Zima – Członek Rady Nadzorczej.

Od 31.12.2021 r. do dnia podpisania sprawozdania finansowego zaszły zmiany w składzie Rady Nadzorczej Banku. Prezes Rady Ministrów powołał z dniem 12.01.2022 r. Pana Piotra Pawliczaka w skład Rady Nadzorczej BGK.

Skład Zarządu Banku

W stosunku do stanu na dzień 31 grudnia 2020 r. nastąpiły zmiany w składzie Zarządu Banku.

Prezes Rady Ministrów odwołał z dniem 30.11.2021 r. Członka Zarządu Przemysława Cieszyńskiego i powołał z dniem 01.12.2021 r. Członka Zarządu Dariusza Szweda.

W skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2021 r. wchodzili:

§  Beata Daszyńska - Muzyczka – Prezes Zarządu,

§  Paweł Nierada – Pierwszy Wiceprezes Zarządu,

§  Włodzimierz Kocon – Wiceprezes Zarządu,

§  Radosław Kwiecień – Członek Zarządu,

§  Tomasz Robaczyński – Członek Zarządu,

§  Dariusz Szwed – Członek Zarządu.

W składzie Zarządu Banku od 31.12.2021 r. do dnia podpisania sprawozdania finansowego nie zaszły zmiany. A

2.      Polityka rachunkowości

2.1.   Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego i oświadczenie o zgodności

Sprawozdanie finansowe Banku Gospodarstwa Krajowego obejmuje dane za rok obrotowy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2021 r. i porównywalne dane finansowe za rok obrotowy od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia 2020 r.

Sprawozdanie finansowe Banku Gospodarstwa Krajowego za 2021 r. („sprawozdanie finansowe”) zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej przyjętymi przez Unię Europejską według stanu na dzień 31 grudnia 2021 r. oraz ze związanymi z nimi interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej (MSSF), a w zakresie nieuregulowanym powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (PSR) i wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi.

Sprawozdanie finansowe Banku zostało sporządzone w oparciu o następujące zasady wyceny:

§  w wartości godziwej dla aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w tym aktywów finansowych przeznaczonych do obrotu oraz dla aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,

§  w zamortyzowanym koszcie dla pozostałych aktywów finansowych, w tym dla kredytów i pożyczek oraz pozostałych zobowiązań finansowych,

§  w cenie nabycia z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości dla jednostek stowarzyszonych i zależnych,

§  w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości dla rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania,

§  w wartości godziwej dla nieruchomości inwestycyjnych.

Dane finansowe w sprawozdaniu finansowym prezentowane są w złotych polskich, w zaokrągleniu do 1 tys. zł chyba, że wskazano inaczej.

Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało zatwierdzone do publikacji przez Zarząd Banku Gospodarstwa Krajowego w dniu 14 kwietnia 2022 r. Sprawozdanie finansowe Banku Gospodarstwa Krajowego jest publikowane w tej samej dacie, co skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej Banku Gospodarstwa Krajowego za 2021 r.

2.2.   Kontynuacja działalności

Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności przez Bank w okresie nie krótszym niż 12 miesięcy po dniu bilansowym. Zarząd Banku nie stwierdza na dzień podpisania sprawozdania finansowego istnienia faktów i okoliczności, które wskazywałyby na zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank na skutek zamierzonego lub przymusowego zaniechania, bądź istotnego ograniczenia przez Bank dotychczasowej działalności.

2.3.   Zmiany zasad prezentacji danych finansowych (dane porównywalne)

W sporządzonym za okres od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. rocznym sprawozdaniu finansowym w stosunku do rocznego sprawozdania finansowego za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. Bank dokonał przekształcenia pozycji rachunku zysków i strat.

W ocenie Banku przedstawiona powyżej zmiana prezentacyjna mają charakter porządkowy. Wprowadzenie tych zmian spowodowało konieczność doprowadzenia do porównywalności z okresem bieżącym danych porównawczych zaprezentowanych w niniejszym sprawozdaniu finansowym.

Poniżej zaprezentowano rachunek zysków i strat w sprawozdaniu finansowym za okres od 1 stycznia 2020 r. do 31 grudnia 2020 r. oraz po przekształceniu. Z „Wyniku na inwestycyjnych aktywach finansowych” wyodrębniono „Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych” i zaprezentowano w oddzielnej pozycji. Z kolei „Wynik z tytułu modyfikacji” został przeniesiony do „Przychodów z tytułu odsetek obliczonych przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej”.

Działalność kontynuowana	2020	przekształcenie	2020 po przekształceniu
Przychody z tytułu odsetek	1 501 974	3 522	1 505 496
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej	1 375 826	3 522	1 379 348
Przychody o charakterze zbliżonym do odsetek od instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat	126 148		126 148
Koszty z tytułu odsetek	-557 811		-557 811
Wynik z tytułu odsetek	944 163	3 522	947 685
Przychody z tytułu prowizji i opłat	260 876		260 876
Koszty z tytułu prowizji i opłat	-12 565		-12 565
Wynik z tytułu prowizji i opłat	248 311		248 311
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z rewaluacji	130 374		130 374
Wynik na inwestycyjnych aktywach finansowych	141 652	-151 359	-9 707
Wynik z tytułu modyfikacji	3 522	-3 522	0
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania aktywów finansowych	0	151 033	151 033
Pozostałe przychody operacyjne	36 906		36 906
Pozostałe koszty operacyjne	-91 344		-91 344
Ogólne koszty administracyjne	-522 050		-522 050
Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości oraz rezerw	-376 350	326	-376 024
Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości inwestycji w jednostki zależne i stowarzyszone	-145 262		-145 262
Wynik z działalności operacyjnej	369 922		369 922
Zysk brutto	369 922		369 922
Podatek dochodowy	-54 267		-54 267
Zysk netto	315 655		315 655

2.4.   Zmiany w standardach rachunkowości

Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia sprawozdania finansowego za 2021 r. są spójne z tymi, które zastosowano przy sporządzaniu rocznego sprawozdania finansowego Banku za rok zakończony 31 grudnia 2020 roku, z wyjątkiem zastosowania nowych lub zmienionych standardów oraz interpretacji obowiązujących dla okresów rozpoczynających się od 1 stycznia 2021 roku i później.

Zmiany do istniejących standardów zastosowane po raz pierwszy w sprawozdaniu finansowym za 2021 rok

Standardy/ Interpretacje	Data wydania /publikacji	Data wejścia w życie w UE/ zatwierdzenia przez UE	Opis zmian
Zmiana do MSSF 16: Udogodnienia czynszowe związane z COVID-19 po 30 czerwca 2021	31.03.2021	1.04.2021 / 31.08.2021	Zmiany zwiększają zakres zmian do MSSF 16: Udogodnienia czynszowe związane z COVID - 19, który został wydany w dniu 28 maja 2020 r., który przewiduje praktyczny wyjątek pozwalający najemcom nie oceniać, czy udogodnienia czynszowe, które występują, jako bezpośrednia konsekwencja pandemii COVID-19 i spełniają określone warunki, są modyfikacjami umowy najmu, a zamiast tego ujmować te udogodnienia czynszowe tak, jakby nie były modyfikacjami umowy najmu. Zmiana do MSSF 16 wydłuża okres zastosowania praktycznego wyjątku o 12 miesięcy od 30 czerwca 2021 r. do 30 czerwca 2022 r.
Zmiany do MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4 oraz MSSF 15 - reforma IBOR - faza II	27.08.2020	1.01.2021 / 13.01.2021	Przepisy opublikowane w ramach Fazy 2 reformy IBOR dotyczą: - zmian przepływów pieniężnych, wynikających z umów – dodanie do MSSF 9 rozwiązania, które umożliwi ujęcie modyfikacji umownych przepływów pieniężnych ze względu na reformę IBOR poprzez aktualizację efektywnej stopy procentowej kontraktu w celu odzwierciedlenia przejścia na alternatywną stopę referencyjną (nie będzie obowiązku zaprzestania ujmowania lub korygowania wartości bilansowej instrumentów finansowych); analogiczne rozwiązanie dotyczy MSSF 16 w zakresie ujęcia przez leasingobiorców modyfikacji leasingu; - rachunkowości zabezpieczeń - nie będzie konieczności zaprzestania stosowania rachunkowości zabezpieczeń tylko ze względu na zmiany wymagane przez reformę, jeśli zabezpieczenie spełnia inne kryteria rachunkowości zabezpieczeń; - ujawnień - jednostki będą zobowiązane do ujawnienia informacji o nowych ryzykach wynikających z reformy oraz o tym, jak zarządza przejściem na alternatywne stopy referencyjne. Szczegółowe informacje na temat wpływu reformy IBOR na BGK znajdują się w nocie 47.4 Reforma wskaźników stóp procentowych.

Zmiany do MSSF 4 Umowy ubezpieczeniowe - odroczenie MSSF 17

25.06.2020

1.01.2021 / 16.12.2020

Zmiany przewidują dwa opcjonalne rozwiązania w celu zmniejszenia wpływu różnych dat wejścia w życie MSSF 9 i MSSF 17.

Wyżej wymienione zmiany do istniejących standardów nie mają istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku za 2021 rok lub nie dotyczą Banku.

Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów wydane przez RMSR i zatwierdzone przez UE, które jeszcze nie weszły w życie

Standardy / Interpretacje	Data wydania / publikacji	Data wejścia w życie w UE / zatwierdzenia przez UE	Opis zmian
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe, zmiany do MSSF 17	18.05.2017, zmiany wydane 25.06.2020 zmiany opublikowane 23.11.2021	01.01.2023 / 19.11.2021	MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” zastąpi standard MSSF 4 „Umowy Ubezpieczeniowe”, który umożliwia kontynuowanie ujmowania umów ubezpieczeniowych według zasad rachunkowości obowiązujących w krajowych standardach i co w rezultacie oznacza stosowanie wielu różnych rozwiązań. MSSF 17 wprowadza wymóg spójnego ujmowania wszystkich umów ubezpieczeniowych. Zobowiązania wynikające z umów będą ujmowane w wartościach bieżących zamiast kosztu historycznego. Zastosowanie standardu ma nastąpić w podejściu retrospektywnym pełnym, (jeżeli niemożliwe do zastosowania, jednostka powinna zastosować zmodyfikowane podejście retrospektywne lub podejście według wartości godziwej). Zmiany mają na celu: - obniżenie kosztów poprzez uproszczenie niektórych wymogów standardu; - ułatwienie wyjaśnienia wyników finansowych; oraz - ułatwienie przejścia na nowy standard poprzez odroczenie daty wejścia w życie standardu na 2023 rok oraz wprowadzenie dodatkowych ułatwień w celu ułatwienia wdrożenia MSSF 17 po raz pierwszy.
Zmiany do MSSF 3 Połączenia jednostek gospodarczych; MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe; MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe; coroczne ulepszenia 2018-2020	14.05.2021	1.01.2022 / 28.06.2021	Zmiany do MSSF 3 "Połączenia jednostek gospodarczych" aktualizują odniesienie w MSSF 3 do Założeń koncepcyjnych sprawozdawczości finansowej, nie zmieniając wymogów w zakresie rachunkowości połączeń jednostek gospodarczych. Zmiany do MSR 16 "Rzeczowe aktywa trwałe" zabraniają jednostce odliczania od ceny nabycia lub kosztu wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych kwot otrzymanych ze sprzedaży pozycji wytworzonych w trakcie przygotowania składnika aktywów do jego zamierzonego użytkowania. Zamiast tego, jednostka powinna ujmować przychody ze sprzedaży i powiązane koszty w rachunku zysków i strat. Zmiany do MSR 37 "Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe" określają, jakie koszty uwzględnia jednostka przy ocenie, czy umowa przyniesie stratę. Coroczne ulepszenia wprowadzają niewielkie zmiany do MSSF 1 Zastosowanie MSSF po raz pierwszy, MSSF 9 Instrumenty finansowe, MSR 41 Rolnictwo oraz przykładów ilustrujących towarzyszących MSSF 16 Leasing.

Według szacunków Banku wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank na dzień 31 grudnia 2021 r.

Nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów wydane przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone do stosowania w UE

Standardy / Interpretacje	Data wydania / publikacji	Data wejścia w życie	Data wejścia w życie (zatwierdzenia przez UE)	Opis zmian
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe: Pierwsze zastosowanie MSSF 17 i MSSF 9 - informacje porównawcze	09.12.2021	01.01.2023	Brak danych	Zmiany stanowią opcję przejściową dotyczącą informacji porównawczych o aktywach finansowych prezentowanych przy początkowym zastosowaniu MSSF 17. Zmiana ma na celu pomóc jednostkom uniknąć tymczasowych niedopasowań księgowych pomiędzy aktywami finansowymi a zobowiązaniami z tytułu umów ubezpieczeniowych, a tym samym poprawić użyteczność informacji porównawczych dla użytkowników sprawozdań finansowych. MSSF 17 uwzględniający zmianę obowiązuje dla rocznych okresów sprawozdawczych rozpoczynających się 1 stycznia 2023 r. lub po tej dacie.
Zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych - klasyfikacja zobowiązań	23.01.2020/ 15.07.2020	01.01.2023	Brak danych	Zmiany dotyczą prezentacji zobowiązań w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. W szczególności wyjaśniają one, że klasyfikacja zobowiązań, jako krótkoterminowe lub długoterminowe powinna opierać się na prawach istniejących na koniec okresu sprawozdawczego. Do zmian obowiązywać będzie podejście prospektywne.
Zmiana do MSR 8, Definicja szacunków księgowych	12.02.2021	01.01.2023	Brak danych	W zmianie do MSR 8 Definicja szacunków księgowych, definicja zmiany szacunków księgowych została zastąpiona definicją szacunków księgowych. Zgodnie z nową definicją szacunki księgowe to kwoty pieniężne w sprawozdaniach finansowych, które są objęte niepewnością wyceny. Rada wyjaśniła również nową definicję poprzez dodatkowe wytyczne i przykłady, w jaki sposób zasady rachunkowości i szacunki księgowe są ze sobą powiązane oraz jak zmiana techniki wyceny stanowi zmianę szacunków księgowych. Wprowadzenie definicji szacunków księgowych oraz innych poprawek do MSR 8 miało na celu pomóc jednostkom odróżnić zmiany zasad rachunkowości od zmian w szacunkach księgowych.
Zmiany do MSR 1 i Zasad Praktyki MSSF 2 Ujawnianie zasad rachunkowości	12.02.2021	01.01.2023	Brak danych	Zmiany do MSR 1 i Zasad Praktyki MSSF 2 mają na celu pomóc osobom sporządzającym sprawozdania finansowe w podjęciu decyzji, które zasady rachunkowości ujawnić w swoich sprawozdaniach finansowych. Zmiany wprowadzają wymóg ujawniania istotnych informacji o polityce rachunkowości zamiast znaczących zasad rachunkowości. Zostały dodane wyjaśnienia i przykłady, w jaki sposób jednostka może zidentyfikować istotne informacje dotyczące zasad rachunkowości. Zmiany wyjaśniają, że informacje o polityce rachunkowości mogą być istotne ze względu na swój charakter, nawet, jeśli kwoty są nieistotne i jeżeli użytkownicy sprawozdań finansowych potrzebowaliby ich do zrozumienia innych istotnych informacji w sprawozdaniu finansowym.
Zmiany do MSR 12 Podatek odroczony dotyczący aktywów i zobowiązań wynikających z pojedynczej transakcji	07.05.2021	01.01.2023	Brak danych	Zmiany mają na celu wyjaśnienie, w jaki sposób przedsiębiorstwa powinny rozliczać podatek odroczony od transakcji leasingowych i wygasłych zobowiązań.

Według szacunków Banku wyżej wymienione nowe standardy oraz zmiany do istniejących standardów nie miałyby istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe, jeżeli zostałyby zastosowane przez Bank na dzień 31 grudnia 2021 r.

2.5.   Szacunki i założenia

Bank dokonuje pewnych szacunków i przyjmuje założenia, które mają wpływ zarówno na sprawozdanie finansowe, jak i na ujętą w nim informację uzupełniającą. Szacunki i założenia, które Bank przyjmuje do wykazywania wartości aktywów i zobowiązań oraz przychodów i kosztów, dokonywane są przy wykorzystaniu danych historycznych oraz innych czynników, które są dostępne oraz uznawane za właściwe w danych okolicznościach.

Założenia, co do przyszłości oraz dostępne dane służą do szacowania wartości bilansowych aktywów i zobowiązań, których nie można jednoznacznie określić przy wykorzystaniu innych źródeł. Przy dokonywaniu szacunków Bank uwzględnia przyczyny oraz źródła niepewności, które są przewidywane na koniec okresu sprawozdawczego. Wyniki rzeczywiste mogą się różnić od wartości szacunkowych.

Dokonywane przez Bank szacunki oraz założenia są poddawane bieżącym przeglądom. Korekty szacunków są rozpoznawane w tym okresie, w którym dokonano zmiany szacunków, jeżeli korekty dotyczą tylko tego okresu. Natomiast, jeżeli korekty wpływają zarówno na okres, w którym dokonano zmiany, jak i na przyszłe okresy, są one rozpoznawane w okresie, w którym dokonano zmiany oraz w okresach przyszłych.

Odpisy na oczekiwane straty kredytowe z uwzględnieniem sytuacji wynikającej z pandemii COVID - 19

Bank stosuje wymogi standardu MSSF 9 w zakresie utraty wartości w celu ujęcia i wyceny odpisu na oczekiwane straty kredytowe z tytułu aktywów finansowych, które są wyceniane w zamortyzowanym koszcie lub w wartości godziwej przez inne całkowite dochody. Zasady oceny utraty wartości oraz metody kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych zostały opisane w nocie 51 „Wpływ pandemii COVID-19 na działalność Banku”.

W kontekście poziomu oczekiwanych strat kredytowych Bank w dalszym ciągu na bieżąco analizował sytuację związaną z COVID-19 oraz podejmował stosowne kroki. Niezależnie od wpływu na sytuację klientów i wynik BGK, pandemia COVID- 19 ma istotny wpływ na kształt całego procesu kredytowego. Bank prowadził działania w kierunku usprawnienia procesu kredytowego w sytuacji pandemii obejmujących uproszczone zasady zmiany dotychczasowych warunków finansowania, w tym prolongatę płatności.

Bank nie zmieniał metodyk modeli wyceny MSSF 9 natomiast zaktualizowane parametry modeli i praktyczna realizacja procesu monitoringu odzwierciedlają oczekiwania dotyczące ewentualnego wzrostu poziomu ryzyka kredytowego wynikającego z pandemii COVID - 19. Wprowadzono następujące zmiany znajdujące odzwierciedlenie w poziomie oczekiwanych strat kredytowych (definicje parametrów są zamieszczone w rozdziale „Proces zarządzania ryzykiem kredytowym”):

§  Dostosowano parametry LGD (uwzględnienie szacowanych oczekiwanych zmian w odzyskiwalności zabezpieczeń),

§  Zaktualizowano krzywą LtPD z uwzględnieniem aktualnych danych,

§  Zaktualizowano prognozy makroekonomiczne uwzględniane w procesie wyznaczania oczekiwanych strat kredytowych,

§  Zaktualizowano oceny sytuacji poszczególnych klientów w procesie monitoringu znajdujące odzwierciedlenie w ratingu oraz w parametrze PD.

Poniższe tabele prezentują szacunkowy wpływ zmian wartości bieżącej przepływów pieniężnych oraz wartości PD i LGD na wysokość odpisów na oczekiwane straty kredytowe – dla trzech faz szacowania utraty wartości.

Wpływ zwiększenia/zmniejszenia wartości bieżącej przepływów pieniężnych na poziom odpisów dla ekspozycji z utratą wartości - oceniane metodą indywidualną - faza 3	31.12.2021			31.12.2020
Scenariusz zwiększenia/zmniejszenia wartości bieżącej przepływów pieniężnych	10%	-10%	10%		-10%
Szacunkowa zmiana odpisów z tytułu utraty wartości ekspozycji bilansowych ocenianych metodą indywidualną	-110 064	135 403	-232 801		26 793
Szacunkowa zmiana odpisów na zobowiązania pozabilansowe oceniane metodą indywidualną	-15 704	21 781	-26 299		35 032

 

Wpływ zwiększenia/zmniejszenia wartości LGD na poziom dla odpisów ekspozycji z utratą wartości - oceniane metodą grupową - faza 3	31.12.2021		31.12.2020
Scenariusz zwiększenia/zmniejszenia wartości LGD	10%	-10%	10%	-10%
Szacunkowa zmiana odpisów z tytułu utraty wartości ekspozycji bilansowych ocenianych metodą grupową	19 320	-21 013	11 736	-30 450
Szacunkowa zmiana odpisów na zobowiązania pozabilansowe oceniane metodą grupową	358	-358	160	-173

 

Wpływ zwiększenia/zmniejszenia wartości PD i LGD na poziom odpisów dla ekspozycji bez utraty wartości - faza 1 i 2	31.12.2021		31.12.2020
Scenariusz zwiększenia/zmniejszenia wartości PD	10%	-10%	10%	-10%
Szacunkowa zmiana odpisów dla ekspozycji bilansowych bez utraty wartości	41 828	-43 357	35 709	-37 802
Szacunkowa zmiana odpisów dla zobowiązań pozabilansowych bez utraty wartości	38 216	-38 209	23 074	-23 074
Scenariusz zwiększenia/zmniejszenia wartości LGD	10%	-10%	10%	-10%
Szacunkowa zmiana odpisów dla ekspozycji bilansowych bez utraty wartości	41 830	-41 831	37 730	-37 802
Szacunkowa zmiana odpisów dla zobowiązań pozabilansowych bez utraty wartości	38 183	-38 185	23 070	-23 074

Szacunki utraty wartości aktywów niefinansowych

Bank stosuje wymogi standardu MSR 36 w zakresie oceny, czy istnieją przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości aktywów niefinansowych. W razie stwierdzenia istnienia przesłanek wskazujących na to, że mogła nastąpić utrata wartości o charakterze ocenianym jako trwały, Bank szacuje wartość odzyskiwalną tych aktywów. Utrata wartości inwestycji nastąpiła, jeżeli ich wartość bilansowa jest wyższa od ich wartości odzyskiwalnej. Różnica stanowi odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości.

Wartość godziwa instrumentów pochodnych, nienotowanych dłużnych papierów wartościowych oraz należności

Dla Instrumentów pochodnych, nienotowanych dłużnych papierów wartościowych oraz należności ujmowanych w sprawozdaniu z sytuacji finansowej w wartości godziwej, dla których nie identyfikuje się aktywnego rynku, wycenę przeprowadza się na podstawie powszechnie stosowanych technik wyceny, w maksymalnym stopniu bazując na obserwowalnych w otoczeniu rynkowym danych wejściowych i profesjonalnym osądzie. Stosowane techniki wyceny i dane wejściowe podlegają regularnej weryfikacji.

Szacunkowy wpływ zmiany wyceny do wartości godziwej instrumentów pochodnych o symetrycznym profilu ryzyka, nienotowanych dłużnych papierów wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz należności zaklasyfikowanych do kategorii wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat przy przesunięciu równoległym krzywych dochodowości prezentują poniższe tabele.

Zmiana wyceny instrumentów pochodnych o liniowym profilu ryzyka przy przesunięciu równoległym krzywych dochodowości	31.12.2021		31.12.2020
Zmiana wyceny przy przesunięciu równoległym krzywych dochodowości o:	+ 50bp	- 50bp	+ 50bp	- 50bp
Zmiana wyceny instrumentów pochodnych (aktywa pomniejszone o zobowiązania)	-3 144	3 144	1 445	-1 445

 

Zmiana wyceny do wartości godziwej nienotowanych dłużnych papierów wartościowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody przy przesunięciu równoległym krzywej dochodowości	31.12.2021		31.12.2020
Zmiana wyceny przy przesunięciu równoległym krzywych dochodowości o:	+ 50bp	- 50bp		+ 50bp	- 50bp
Zmiana wyceny nienotowanych dłużnych instrumentów finansowych	-12 748	12 748		-11 182	11 182

 

Zmiana wyceny w wartości godziwej należności wycenianych do wartości godziwej przez wynik finansowy przy przesunięciu równoległym krzywej dochodowości	31.12.2021		31.12.2020
Zmiana wyceny przy przesunięciu równoległym krzywych dochodowości o:	+ 50bp	- 50bp	+ 50bp	- 50bp
Zmiana wyceny należności	1 142	-1 142	510	-510

Rezerwy na programy określonych świadczeń

Analiza wrażliwości rezerw na programy określonych świadczeń zaprezentowana jest w nocie 34 „Rezerwy”.

Rezerwy na sprawy sporne i ryzyko prawne

Rezerwy na sprawy sporne i ryzyko prawne tworzone są na podstawie oceny prawdopodobieństwa wydania niekorzystnego dla Banku orzeczenia lub niekorzystnego zakończenia sprawy.

Bank obserwuje zmiany otoczenia prawnego wynikające z orzecznictwa sądowego, które dotyczy kredytów hipotecznych indeksowanych do walut obcych (CHF), w tym wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 3 października 2019 roku w sprawie C 260/18. Bank ma również na uwadze działania Komisji Nadzoru Finansowego, zmierzające do wskazania kierunku i zakresu potencjalnych ugód pomiędzy bankami i kredytobiorcami, oraz możliwe rozstrzygnięcie TSUE w sprawie C 520/21 dotyczącej roszczenia powstającego po stwierdzeniu nieważności umowy ze względu na jej abuzywność.

Bank rozważył ryzyko prawne z tym związane i uznał, że założone na bazie harmonogramów przepływy pieniężne z portfela walutowych kredytów hipotecznych mogą nie być w pełni odzyskiwalne lub może powstać zobowiązanie skutkujące przyszłym wypływem środków pieniężnych. W związku z tym Bank utworzył rezerwy indywidualne i portfelowe na ryzyko prawne z tym związane.

Bank kierując się dotychczasową praktyką zamierza monitorować zmiany w podejściu rynkowym i kontynuować dotychczasowy proces między innymi w zakresie podpisywania ugód i traktuje ten scenariusz jako wiodący.

Szczegóły przedstawiające wartość rezerw na sprawy sporne i ryzyko prawne znajdują się w nocie 34 „Rezerwy”.

Przychody z tytułu opłaty za zarządzanie

Bank rozlicza przychody z tytułu opłaty za zarządzanie programami w ramach działalności zleconej zgodnie z wymogami MSSF 15. Do stworzenia klucza alokacji wynagrodzenia stosuje metodę opartą na nakładach, w której oszacowanie odpowiedniego stopnia spełnienia zobowiązania w ramach danej umowy o zarządzanie wymaga zastosowania odpowiednich wartości szacunkowych w całym okresie trwania programu (wynagrodzenia do otrzymania, koszty do poniesienia, odchylenia kwot przychodów/kosztów rzeczywiście realizowanych w porównaniu z wcześniejszymi prognozami). Bank aktualizuje oszacowania, nie rzadziej jak w okresach półrocznych.

Składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego

Bank rozpoznaje składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie osiągnięty zysk do opodatkowania pozwalający na jego wykorzystanie. Pogorszenie uzyskiwanych wyników podatkowych w przyszłości mogłoby spowodować, że założenie to stałoby się nieuzasadnione.

2.6.   Istotne zasady rachunkowości

2.6.1.         Prezentacja sprawozdania z sytuacji finansowej oraz rachunku zysków i strat

Bank, poza działalnością własną prowadzi działalność zleconą, w ramach, której obsługuje:

§  fundusze utworzone, powierzone lub przekazane BGK na podstawie odrębnych ustaw, których sprawozdania z sytuacji finansowej oraz rachunki zysków i strat nie są badane przez biegłego rewidenta, ale prezentowane są, jako załączniki do sprawozdania finansowego BGK („Fundusze”):

-      Fundusz Żeglugi Śródlądowej;

-      Krajowy Fundusz Drogowy;

-      Fundusz Kolejowy;

-      Fundusz Termomodernizacji i Remontów;

-      Fundusz Kredytów Studenckich;

-      Fundusz Dopłat;

-      Fundusz Wsparcia Kredytobiorców;

-      Krajowy Fundusz Gwarancyjny;

-      Funduszu Polskiej Nauki;

-      Fundusz Przeciwdziałania COVID - 19;

-      Fundusz Dopłat Do Oprocentowania;

-      Fundusz Gwarancji Płynnościowych;

-      Turystyczny Fundusz Zwrotów;

-      Rządowy Fundusz Rozwoju Mieszkalnictwa;

-      Ekologiczny Fundusz Poręczeń i Gwarancji;

-      Fundusz Kredytowania Studiów Medycznych*;

-      Rządowy Fundusz Mieszkaniowy*.

* fundusze utworzone w 2021 roku, jednak ze względu na brak w 2021 roku zdarzeń wywołujących skutki o charakterze majątkowym lub finansowym, BGK nie przygotował dla tych funduszy sprawozdań z sytuacji finansowej oraz rachunków zysków i strat.

§  programy społeczno – gospodarcze oraz programy samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego, z udziałem środków publicznych, w tym środków z Unii Europejskiej („Programy”).

Szczegółowe informacje na temat prowadzonej przez Bank działalności zleconej znajdują się w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej BGK w 2021 roku.

W sprawozdaniu z sytuacji finansowej Bank prezentuje działalność własną oraz tę część działalności zleconej, która stanowi aktywa i zobowiązania Banku w rozumieniu MSSF. W przypadku Funduszy są to należności lub zobowiązania Banku wobec tych Funduszy wynikające z wzajemnych rozliczeń (przepływy środków pieniężnych Funduszy odbywają się poprzez Bank). W zakresie Programów są to w szczególności środki pieniężne, które zostały przekazane do Banku na wydzielone rachunki bankowe.

Rachunek zysków i strat Banku obejmuje przychody i koszty uzyskane z działalności własnej, nie ujmuje się w nim przychodów i kosztów Funduszy i Programów, z wyjątkiem kosztów poniesionych przez Bank na obsługę działalności zleconej oraz przychodów z tytułu wynagrodzenia za jej obsługę.

2.6.2.         Waluty obce

Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji

Walutą funkcjonalną (waluta podstawowego środowiska gospodarczego, w którym działa Bank) i walutą prezentacji jest złoty polski.

Przeliczanie pozycji w walutach obcych

Różnice kursowe powstające z rozliczenia transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych wyrażonych w walutach obcych rozpoznawane są w rachunku zysków i strat.

Różnice kursowe, powstające z przeliczenia instrumentów kapitałowych zakwalifikowanych do kategorii aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite dochody, odnoszone są do innych całkowitych dochodów.

Na koniec każdego okresu sprawozdawczego:

§  pozycje pieniężne w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu zamknięcia,

§  pozycje niepieniężne wyceniane według historycznej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia wyrażonego w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji,

§  pozycje niepieniężne wyceniane w wartości godziwej wyrażonej w walucie obcej przelicza się przy zastosowaniu kursów wymiany, które obowiązywały w dniu, na który wartość godziwa została ustalona.

Aktywa i zobowiązania oraz zobowiązania pozabilansowe wyrażone w walutach obcych oraz indeksowane kursem waluty obcej wyceniane są według kursu średniego ustalonego dla danej waluty przez NBP na dzień bilansowy.

Poniżej przedstawione zostały kursy średnie wybranych walut obcych w złotych:

Waluta	31.12.2021	31.12.2020
EUR	4,5994	4,6148
GBP	5,4846	5,1327
USD	4,0600	3,7584
CHF	4,4484	4,2641

2.6.3.         Środki pieniężne i ekwiwalenty środków pieniężnych

Na środki pieniężne oraz ekwiwalenty środków pieniężnych składają się środki pieniężne na rachunku nostro w Narodowym Banku Polskim, na rachunkach bieżących w bankach oraz inne środki pieniężne o pierwotnym terminie wymagalności do 3 miesięcy. Wymienione aktywa wykazywane są według wartości nominalnej.

2.6.4.         Aktywa i zobowiązania finansowe

2.6.4.1.        Początkowe ujęcie

Bank ujmuje składnik aktywów finansowych lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy i tylko wtedy, gdy staje się związany postanowieniami umowy instrumentu finansowego. 

2.6.4.2.        Klasyfikacja i wycena

Klasyfikacja aktywów finansowych niebędących instrumentem kapitałowym

Bank klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym do jednej z następujących kategorii:

1)    aktywów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie;

2)    aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody;

3)    aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w tym:

§  obowiązkowo wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat,

§  wyznaczonych nieodwołalnie na moment początkowego ujęcia do wyceny do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.

Aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie

Bank klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym do tej kategorii, jeżeli:

1)    składnik ten jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest utrzymywanie aktywów finansowych dla uzyskiwania przepływów pieniężnych wynikających z umowy oraz

2)    warunki umowy powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kapitału oraz odsetek od tego kapitału (ocena charakterystyki przepływów pieniężnych – „test SPPI” ang. solely payments of principal and interest).

Aktywa finansowe z tej kategorii wyceniane są w zamortyzowanym koszcie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej i z uwzględnieniem odpisów na oczekiwane straty kredytowe. Zamortyzowany koszt jest obliczany przy uwzględnieniu dyskonta lub premii oraz prowizji, opłat i kosztów transakcji, które stanowią integralną część efektywnej stopy procentowej. Skutki wyceny ujmowane są w pozycji „Przychody z tytułu odsetek” w rachunku zysków i strat. Straty z tytułu odpisów na oczekiwane straty kredytowe ujmowane są w rachunku zysków i strat w pozycji „Wynik na odpisach aktualizujących z tytułu utraty wartości oraz rezerw”.

Kategoria aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie obejmuje przede wszystkim: kredyty i pożyczki udzielone klientom, papiery wartościowe, należności od banków oraz należności z tytułu zakupionych papierów wartościowych z otrzymanym przyrzeczeniem odkupu.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody

Bank klasyfikuje składnik aktywów finansowych niebędący instrumentem kapitałowym do tej kategorii, jeżeli:

a)     składnik ten jest utrzymywany zgodnie z modelem biznesowym, którego celem jest zarówno otrzymywanie przepływów pieniężnych wynikających z umowy, jak i sprzedaż składników aktywów finansowych oraz

b)    warunki umowy powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych, które są jedynie spłatą kapitału oraz odsetek od tego kapitału.

Zmiany wartości godziwej rozpoznawane są w innych całkowitych dochodach, aż do momentu wyłączenia składnika aktywów ze sprawozdania z sytuacji finansowej, kiedy skumulowany zysk/strata ujmowana jest w rachunku zysków i strat. Kapitał z aktualizacji wyceny podlega rozliczeniu do rachunku zysków i strat w momencie sprzedaży składnika aktywów.

Dla aktywów finansowych zaklasyfikowanych do tej kategorii ustala się odpisy na oczekiwane straty kredytowe, które ujmowane są w innych całkowitych dochodach w korespondencji z rachunkiem zysków i strat. Odpisy na oczekiwane straty nie korygują wartości bilansowej aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.

Przychody odsetkowe oraz dyskonto lub premia dotyczące instrumentów dłużnych rozliczane są w czasie z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej i rozpoznawane są w wyniku odsetkowym w pozycji „Przychody z tytułu odsetek”.

Kwotowania rynkowe służące do wyznaczenia wartości godziwej skarbowych instrumentów dłużnych pobierane są z ogólnodostępnych systemów informacyjnych. W przypadku, gdy dla danego instrumentu dłużnego nie są dostępne kwotowania rynkowe (np. obligacje komunalne, obligacje korporacyjne), wartość godziwa nie jest wyznaczana za pomocą wyceny rynkowej, lecz na podstawie techniki NPV, tj. wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych. Wartość bieżąca kalkulowana jest na podstawie rynkowych krzywych dochodowości pobieranych z ogólnodostępnych systemów informacyjnych (w zależności od rodzaju instrumentu dłużnego wykorzystywane są krzywe zerokuponowe lub bazujące na rentownościach skarbowych instrumentów dłużnych). W przypadku nieskarbowych instrumentów dłużnych, przy wyznaczaniu wartości bieżącej przyszłych przepływów pieniężnych uwzględniany jest spread na ryzyko kredytowe emitenta oraz ryzyko płynności.

Kategoria aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody obejmuje przede wszystkim: papiery wartościowe tj.:, bony pieniężne oraz obligacje komunalne i korporacyjne.

Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat

Do kategorii aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat Bank kwalifikuje:

1)    pochodne instrumenty finansowe;

2)    papiery wartościowe przeznaczone do obrotu;

3)    papiery wartościowe nieprzeznaczone do obrotu, które zaliczane są do modelu biznesowego „sprzedaż”;

4)    papiery wartościowe, które obowiązkowo muszą być zaliczone do tej kategorii;

5)    aktywa finansowe, w tym papiery wartościowe, które zostały wyznaczone do tej kategorii na moment początkowego ujęcia, jeżeli w ten sposób eliminuje lub znacząco zmniejsza się niespójność wyceny lub ujęcia, jaka w przeciwnym razie powstałaby na skutek wyceny aktywów lub zobowiązań bądź ujęcia związanych z nimi zysków lub strat według różnych zasad.

Instrumenty kapitałowe

Bank klasyfikuje instrumenty kapitałowe: