Inkaso dokumentowe w obrocie zagranicznym

Inkaso dokumentowe w obrocie z zagranicą jest operacją bankową polegającą na wykonaniu zlecenia, którego przedmiotem jest:

wydanie dokumentów handlowych w zamian za zapłatę określonej w zleceniu kwoty pieniężnej, a gdy dokumentom handlowym towarzyszy weksel trasowany, wydanie ich w zamian za akcept i/lub zapłatę tego weksla;
wydanie dokumentów na innych warunkach, np. w zamian za weksel własny płatnika lub gwarancję bankową;
uzyskanie akceptu i/lub zapłaty weksla trasowego, któremu nie towarzyszą dokumenty handlowe, albo zapłaty za inny dokument finansowy.

Podczas realizacji inkasa dokumentowego, banki uczestniczące w transakcji dokładają starań, aby wykonać instrukcje inkasowe lecz nie ponoszą odpowiedzialności za skuteczność w ściąganiu zapłaty.

Płatności w ramach inkasa realizowane są w sposób bezpieczny i szybki.

Korzyści

Z punktu widzenia eksportera inkaso zapewnia:

możliwość kontroli nad towarem do momentu zapłaty lub akceptu weksla
możliwość zdyskontowania weksla w swoim banku
gwarancje (przy prezentacji odpowiednich dokumentów przewozowych np. pełnego kompletu konosamentu), że importer nie wejdzie w posiadanie towaru przed dokonaniem płatności lub zaakceptowaniem traty (w przypadku inkasa akceptacyjnego)

W przypadku importera inkaso pozwala na:

zmniejszenie ryzyka nieotrzymania towaru poprzez możliwość dokonania zapłaty po jego przybyciu
uzyskanie kredytu kupieckiego dla inkasa z odroczoną płatnością
skorzystanie z odroczenia płatności przez wykorzystanie weksla terminowego
sprzedaż towaru przed terminem zapłaty, po zaakceptowaniu traty terminowej

Rodzaje inkas

Z punktu widzenia dokumentów, będących przedmiotem inkasa, wyróżniamy następujące rodzaje inkasa:

inkaso dokumentowe, którego przedmiotem są dokumenty handlowe lub dokumenty handlowe wraz z dokumentami finansowymi oraz
inkaso finansowe (bezdokumentowe), którego przedmiotem są wyłącznie dokumenty finansowe.

Bank Gospodarstwa Krajowego oferuje swoim klientom następujące produkty w oparciu o konstrukcję inkasa:

inkaso gotówkowe typu C/D (cash against documents) - inkaso, w którym wydanie dokumentów handlowych następuje w zamian za zapłatę gotówkową,
inkaso gotówkowe typu D/P (documents against payments) - inkaso, w którym wydanie dokumentów handlowych oraz traty płatnej za okazaniem następuje w zamian za zapłatę gotówkową,
inkaso akceptacyjne (terminowe) typu D/A (documents against acceptance) - inkaso, w którym wydanie dokumentów handlowych płatnikowi następuje w zamian za akcept traty,
inkaso z akceptem - po zapłacie (akcept typu D/P) - inkaso, w którym wydanie dokumentów handlowych płatnikowi następuje w zamian za zapłatę traty terminowej.

Strony inkasa

Procedura inkasa przewiduje udział następujących uczestników transakcji:

zleceniodawca (podawca) - tj. strona zlecająca bankowi wykonanie inkasa;
bank podawcy (bank przekazujący) - tj. bank, któremu podawca zlecił wykonanie inkasa;
bank inkasujący (bank pośredniczący) - tj. jakikolwiek bank, inny niż bank przekazujący, biorący udział w realizacji inkasa;
bank prezentujący - tj. bank inkasujący, który dokonuje prezentacji dokumentów płatnikowi;
płatnik - osoba fizyczna lub prawna, której, zgodnie ze zleceniem inkasowym, prezentowane są w ramach inkasa dokumenty do zapłaty lub akceptu (nie jest formalnie stroną inkasa).